lehtë
LEHTË as.
- 1. Të qenët i lehtë, të qenët me peshë a rëndesë të vogël ose me fuqi të pakët; kund. të rëndët. E preku me të lehtë. E qëlloi me të lehtë.
- 2. Lehtësi. E mundi me të lehtë. E gjeti me të lehtë.
- 3. Të fikët, të hollët. I ra të lehtët.
LEHTË mb.
- 1. Që ka peshë të vogël, që rëndon pak; kund. i rëndë. Trup (gur) i lehtë. Barrë (ngarkesë) e lehtë. Arkë e lehtë. Thes i lehtë. Këpucë të lehta. Peshë e lehtë. sport. ndarje ku bëjnë pjesë sportistë që peshojnë nga 62 deri 68 kg. (në mundje), nga 60 deri 67 kg. (në ngritje peshash) dhe nga 57 deri 60 kg. (në boks). Është më i lehtë se uji.
- 2. tek. usht. Që ka përmasa të vogla e fuqi jo shumë të madhe dhe që mund të lëvizë pa vështirësi; që është pajisur me armatim jo shumë të fuqishëm, që nuk ka armatim të rëndë. Traktor i lehtë. Artileri e lehtë. Top (mitraloz) i lehtë. Tank i lehtë. Bombardues i lehtë. Këmbësori (kalorësi) e lehtë.
- 3. Që bëhet ngadalë, pa rënduar shumë, pa shumë forcë e pa zhurmë, që bëhet me majat e gishtave; që bëhet sipër e sipër ose anës e anës diçkaje, që prek vetëm sipërfaqen e diçkaje; që kryhet në një shkallë të vogël, që nuk është i thellë a i theksuar; që mezi dallohet a mezi shihet, që mezi dëgjohet a mezi ndihet, që mezi kuptohet; kund. i rëndë; i thellë: Hap i lehtë. Ecje e lehtë. Prekje e lehtë. Ndrysje (shtypje) e lehtë. Valle e lehtë lloj valleje popullore që nuk bëhet me lëvizje të forta. Krasitje (tëharrje) e lehtë. Përpunimi i lehtë i diçkaje. Gërvishtje (plagë) e lehtë. Gjurmë (shenjë) e lehtë. Vijë e lehtë. Dritë (ngjyrë) e lehtë. Skuqje e lehtë! Parfum i lehtë parfum i këndshëm për nuhatje, që ndihet paksa. Lëvizje e lehtë. Zhurmë e lehtë. Buzëqeshje e lehtë. Dridhje e lehtë. Tronditje e lehtë. Rrahjet e lehta të zemrës. Ka një theks të lehtë (dialektor) në të folur.
- 4. Që tretet pa vështirësi, që nuk të rëndon në stomak (për ushqimet); që nuk përmban shumë alkool etj., që nuk është i fortë në të pirë, i butë. Ushqim (mish) i lehtë. Gjellë e lehtë. Ujë i lehtë. Pije (verë) e lehtë. Çaj i lehtë. Duhan i lehtë.
- 5. Që është endur rrallë e me fije të holla; që është bërë prej pëlhure a prej stofi të hollë, i hollë. Qilim i lehtë. Veshje e lehtë. Rroba të lehta. Pallto e lehtë. Batanije e lehtë.
- 6. I hollë e i rrallë, i imët, jo i dendur (për shiun, dëborën, mjegullën etj.); me fuqi të pakët, i dobët (për flladin, erën). Mjegull e lehtë. Re të lehta. Vranësirë e lehtë. Shi i lehtë. Dëborë e lehtë. Erë e lehtë. Ajër i lehtë ajër shumë i pastër që thithet me lehtësi e me kënaqësi, ajër mali. Frynte një fllad i lehtë.
- 7. Që kërkon pak mund, që arrihet, që bëhet a që kalohet pa vështirësi të mëdha; që mësohet a që kuptohet pa vështirësi; që mund ta lëvizësh a ta drejtosh pa vështirësi; kund. i vështirë; i rëndë. Timon i lehtë (për ta rrotulluar). Punë (detyrë, barrë) e lehtë. Fitore e lehtë. Jetë e lehtë. Udhëtim i lehtë. Mësim (ushtrim, problem) i lehtë. Provim i lehtë. Gjuhë e lehtë. E ka të lehtë. Ndjek rrugën më të lehtë. Më duket e lehtë. S'është kaq e lehtë (sa duket).
- 8. I shkathët, i shpejtë. Është i lehtë, nuk përton. Ka këmbë të lehta ecën shpejt.
- 9. fig. Që i sheh gjërat në mënyrë të përciptë, që nuk gjykon thellë, që nuk i merr punët në mënyrë serioze; mendjelehtë; kund. i thellë. Njeri i lehtë. Është i lehtë (nga mendja).
- 10. edhe fig. Që nuk godet me forcë të madhe e nuk sjell pasoja të rënda; që nuk është aq i rëndë e i rrezikshëm, që nuk i shkel rëndë rregullat a kërkesat; kund. i rëndë. Goditje e lehtë. Grusht i lehtë. Dëm (dëmtim) i lehtë. Bombardim i lehtë. Tërmet i lehtë. Humbje e lehtë. Krizë e lehtë. Gabim i lehtë. Faj i lehtë. Ka dorë (e ka dorën) të lehtë.
- 11. Që nuk e dëmton shumë shëndetin e nuk e rrezikon jetën e njeriut, që kalohet pa shumë vuajtje e shërohet shpejt; kund. i rëndë. Sëmundje (rrufë) e lehtë. Grip i lehtë. Kollë e lehtë. Forma e lehtë e një sëmundjeje. Është në gjendje të lehtë.
- 12. Që nuk bëhet me ashpërsi, i butë; kund. i rëndë. Dënim (qortim, ndëshkim) i lehtë. Vërejtje (kritikë, masë ndëshkimore) e lehtë. Shaka e lehtë. Humor (thumb) i lehtë.
- 13. Që ulet a që ngrihet pak e nga pak, që nuk vjen thikë, i butë. Pjerrësi (e përpjetë) e lehtë.
- 14. Që del shpejt ose që ndërpritet edhe nga një zhurmë fare e vogël a nga një ngacmim i vogël, që nuk është i thellë (për gjumin). Gjumë i lehtë. Dremitje e lehtë.
- 15. Që është i thjeshtë, i ngrohtë e të ngjall gëzim, që të argëton. Muzikë e lehtë. Pjesë të lehta. Këngë të lehta.
- 16. sport. Që përfshin ushtrime e lojëra jo të vështira e jo të rënda. Sportet e lehta. Atletikë e lehtë.
- 17. Përdoret si pjesë e dytë në disa emërtime të pathjeshta në fushën e shkencës e të teknikës. Ujë i lehtë. fiz., kim. shih tek UJË,~I 1. Benzinë e lehtë. Naftë e lehtë. Vajguret e lehta. Metalet e lehta metale me peshë të vogël si alumini, magnezi etj. Elementet e lehta. kim. elemente që kanë peshë atomike të vogël. Tokë e lehtë. bujq. tokë e shkrifët, që e kullon shpejt ujin.
- Me këmbë të lehta! ur. dalsh mirë e pa u lodhur! (i thuhet dikujt kur niset për udhë). Me krahë të lehtë! ur. dalsh mirë e pa shumë mundime! (i thuhet dikujt kur nis një punë). Me mendje të lehtë me mendjelehtësi. I bëri këmbët të lehta iku me të shpejtë, ua mbathi këmbëve me të katra. E ka kokën të lehtë ndihet mirë nga shëndeti, nuk ka ndonjë dhimbje. E ndien zemrën (shpirtin) të lehtë është qetësuar shpirtërisht, nuk është më në ankth. Këmbët e lehta faqja e bardhë! thuhet për dikë, i cili ikën shpejt dhe i shpëton rrezikut. Figurë e lehtë shah. kali dhe oficeri në lojën e shahut. Industria e lehtë industria që prodhon sendet e përdorimit të gjerë.
LEHTË ndajf.
- 1. Jo rëndë, pak, pa peshë të rëndë, me ngarkesë të vogël përsipër; kund. rëndë. E ngarkoi lehtë.
- 2. Ngadalë, pa rënduar shumë, pa shumë forcë e pa zhurmë; sipër e sipër e anës e anës diçkaje, duke prekur vetëm sipërfaqen e diçkaje, pak, jo thellë, sa mezi shihet, sa mezi dëgjohet a mezi ndihet, sa mezi kuptohet; kund. rëndë; thellë. Ecte (lëvizte) lehtë. U mbështet lehtë. Kërcen lehtë. Godas (gjuaj) lehtë. I ra lehtë. E rrahu lehtë. E vrau (e dëmtoi) lehtë. Luan lehtë. sport. Ra (u rrëzua) lehtë. E tundi lehtë. U përplasën lehtë. E krasiti lehtë (hardhinë). E tëharri lehtë (misrin). Buzëqeshte lehtë. I foli lehtë dikujt. Rreh lehtë zemra.
- 3. Pak; pa rënduar në stomak. Hëngri lehtë. Më ra lehtë në stomak.
- 4. Me rroba të holla, jo trashë. Vishet lehtë.
- 5. Me pak mund e lodhje, pa hequr shumë, pa u lodhur shumë, pa vështirësi. E bëri (e punoi) lehtë diçka. E kaloi lehtë. E arriti (e zgjidhi) lehtë. E fitoi lehtë. E lëviz (e rrotullon) lehtë. Gënjehet lehtë! E mësoi lehtë. E ka lehtë.
- 6. Cekët, përciptas, jo seriozisht, pa gjykuar shumë, jo thellë; kund. thellë. I merr lehtë gjërat. E trajtoi lehtë.
- 7. Butë, pa e rënduar, jo ashpër; kund. rëndë. I foli lehtë. E qortoi (e kritikoi, e ndëshkoi) lehtë. E ka fyer lehtë.
- 8. Pa dëmtuar shumë shëndetin e pa rrezikuar jetën e njeriut; në gjendje që kalohet pa shumë vuajtje e që shërohet shpejt; kund. rëndë. U sëmur lehtë. E ka zënë lehtë gripi. Është (e ndien veten) më lehtë.
- 9. Në një masë të vogël, pa e prekur thellë, pak; kund. rëndë. Ka gabuar lehtë. E dëmtoi lehtë. E ka cenuar lehtë. E preku lehtë.
- 10. Shpejt, përnjëherë, nga një ngacmim a shqetësim i vogël. I del gjumi lehtë. Tronditet (preket, fyhet) lehtë.
- Lehtë e lehtë
- a) shumë lehtë; me lehtësi të madhe, lehtë-lehtë;
- b) pa u menduar gjatë, pa u thelluar shumë, me mendjelehtësi.