prerë

PRERË f.

1. Vendi i prerë a i çarë me thikë, me brisk etj.; prerje. I dhemb e prera. Ka shumë të prera.

2. Dhembje e fortë e therëse; prerje, sëmbim. Kam të prera. Më dhemb (më vjen) me të prera.

PRERË as.

Kalim drejtpërdrejt përmes një hapësire, kalim mes për mes, në rrugën më të shkurtër. I ranë fushës (pyllit) me të prerë i ranë mes për mes, trup.

PRERË mb.

1. Që është ndarë nga një e tërë me një vegël të mprehtë (me thikë, me sëpatë etj.); që është bërë pjesë-pjesë. Dru të prera. Djathë (sallam) i prerë.

2. Që është shkurtuar, rrafshuar, krasitur, korrur, kositur etj. me një vegël prerëse, që është prerë. Vajzë me flokë të prerë. Pemë të prera. Pyll i prerë. Livadh (bar) i prerë. Misër i prerë. Me kokë të prerë. E ka një këmbë të prerë.

3. gjeom. Që ndërpritet a këputet, që nuk vijon më tej; që është prerë me një rrafsh. Vijë e prerë. Kon i prerë.

4. Që e ka majën si të shtypur a si të prerë, jo me majë; që ka pjerrësi të madhe, që shtrihet pingul tatëpjetë, thikë. Maja vjen pak e prerë. Brigje të prera.

5. Që vjen i hollë e si i tërhequr, që s'është i gjerë a i trashë. Me vetulla të prera. Me tipare të prera. Hënë e prerë hënë e ngrënë.

6. I vendosur përfundimisht, që nuk mund të ndryshohet a të diskutohet, përfundimtar; urdhërues, kategorik. Çmime të prera. Urdhër i prerë. Kërkesa të prera. Vendim (qëndrim) i prerë. Përgjigje e prerë. Mendim (gjykim) i prerë. Është i formës së prerë. zyrt. Me ton të prerë. Foli në mënyrë të prerë (me fjalë të prera).

7. I rreptë në kërkesa a në zbatimin e detyrave, që nuk bën lëshime; që e thotë diçka hapur, shkoqur e pa shumë fjalë, që nuk ta zgjat; që flet në mënyrë të përpiktë e shkurt. Njeri i prerë. Tregohet (është) i prerë.

8. sport. Që merr me shpejtësi një drejtim tjetër, që gjuhet prerazi; i shpejtë dhe i fortë (për një gjuajtje). Gjuajtje e prerë. Top i prerë.

9. I thartuar e i mpiksur; i prishur; që i është hedhur brenda diçka tjetër. Qumësht i prerë. Verë e prerë verë me ujë.

10. Që s'ka pikë fuqie, i këputur; që shpreh lodhje të madhe a rraskapitje; i mekur. I kam këmbët (duart) të prera. Jam me gjunjë të prerë. U rrëzua i prerë. U lëshua i prerë në shtrat. Fliste me zë të prerë.

• I ka duart të prera (krahët të prerë) dikush nuk ka fuqi të veprojë, ia kanë ndrydhur a ia kanë pakësuar shumë forcat e mundësitë. I ka thonjtë të prerë dikush shih te THUA, THOI. Është e prerë me thikë diçka është e vendosur njëherë e mirë, s'mund ta ndryshojë askush. Erdhi (shkoi, rri) me kokë të prerë dikush erdhi (shkoi, rri) si i vrarë, shumë i dëshpëruar (nga një e keqe që e ka gjetur a nga një goditje e rëndë që i është dhënë).

PRERË ndajf.

1. Me pak fjalë, pa e zgjatur, shkurt; në mënyrë të prerë, në mënyrë të vendosur; troç, hapur; në mënyrë të qartë, shkoqur. Foli prerë. U përgjigj prerë. Urdhëroi prerë. Shprehet prerë. Dallohet prerë. E përcaktoi prerë.

2. Mes për mes e drejt, shkurt, trup. I ra fushës (pyllit, malit) prerë.

3. si fj. ndërm. bised. Patjetër, pa dyshim. Prerë, (që) do të niset.

4. Buzë më buzë, rrafsh. Një shinik prerë me misër. E mbushi prerë.