ther

THER kal.

1. I pres ose i këput kokën një gjëje të gjallë (një kafshe a një shpendi), zakonisht për t'i ngrënë mishin; i pres kokën një njeriu. Theri qengjin (viçin, dy pula). Është bërë për të therur.
2. Shpoj një pjesë të trupit me thikë, me gjilpërë, me thumb etj. më theri gjembi (ferra). E theri dorën (gishtin). E theri me kamë.
3. Qep duke shkuar tejetej gjilpërën a gjilpëryerin (diçka të mbushur me lesh, me pambuk etj. ose diçka të trashë). Theri jorganin (dyshekun).
4. vet. veta. III (me një trajtë të shkurtër të përemrit vetor në r. dhanore). Më dhemb shumë; më sëmbon, më çan, më shpon. Më ther mesi (shpatulla, gjoksi). I therin gjunjët (këmbët, gjymtyrët, kockat). I therin plagët.
5. fig. Shpoj me fjalë thumbuese, e ngacmoj keq, e thumboj; prek dikë thellë (me fjalë, me thumba etj.), e lëndoj. Të therte me fjalë (me thumba).
6. fig. edhe jokal. (me një trajtë të shkurtër të përemrit vetor në r. dhanore). Më prek thellë në zemër, më mallëngjen shumë (dikush që vuan, gjendja e rëndë e diçkaje etj.). Më ther më dhemb zemra (shpirti) për dikë a për diçka. Më ther në zemër. Ta ther shpirtin dikush. Më there! më vrave! (i thuhet dikujt që na jep një lajm shumë të hidhur).
7. edhe jokal. bised. Shkoj me vrap, iku me të katra, ua mbath këmbëve. U theri këmbëve. Ia theri prapit. Theri vrapin. Theri tatëpjetë përroit (fushës). Theri poshtë. Theri ku sytë këmbët.
8. vet. veta III (me një trajtë të shkurtër të përemrit vetor në r. kallëzore). Të pret, të than (të ftohtët, era). Të therte acari (era).
E theri në grykë i bëri dëm të madh, e mori më qafë. Të ther (të vret) e s'të paguan është njeri i pamëshirshëm, që bën shumë të këqija e s'jep llogari përpara askujt. Më therin sytë se shoh dot me sy dikë a diçka, nuk mund ta duroj. Më therë veshi (më therin veshët) kur e dëgjoj shih te VESH,~I. Është ther e mos e rrip bën punë gjysmake, e lë punën në mes të rrugës, nuk e çon deri në fund një gjë. S'shëndoshet (s'majmet) kau ditën që do të theret fj. u. shih te KA,~U.